 |
 |
|
|
[ Pobierz całość w formacie PDF ] ksiecia Burgundii Karola Zuchwalego. W ten sposób, w owych latach decydujacych o przyszlosci Europy, na dworze ostenburskim starly sie dwie tendencje nie do pogodzenia; obóz burgundzki, dazacy do wlaczenia Ostenburga w sklad sasiedniego ksiestwa, oraz obóz francuski, który spiskowal na rzecz unii z Francja. Ciagly konflikt pomiedzy tymi dwiema silami nadal ton burzliwemu okresowi rzadów Ferdynanda Ostenburskiego az do jego smierci w 1474 roku... Odlozyla teczke na podloge, usiadla na sofie, podciagajac kolana pod brode i objela nogi ramionami. Bylo idealnie cicho. Chwile tak trwala bez ruchu, po czym wstala i podeszla do obrazu. QUIS NECAVIT EQUITEM. Wyciagnela palec, niemal dotykajac miejsca, gdzie znajdowal sie napis, ukryty pod kolejnymi warstwami zielonego barwnika, którego van Huys uzyl do namalowania sukna przykrywajacego stól. "Kto zabil rycerza". W swietle danych dostarczonych przez Alvara to zdanie z obrazu, ledwie oswietlonego przez mala lampke, nabieralo zlowrogiej wymowy. Pochyliwszy sie tuz nad RUTGIER AR. PREUX, czyli byc moze Rogerem d'Arras, Julia nabrala pewnosci, ze chodzi wlasnie o niego. Tu niewatpliwie kryla sie jakas zagadka. Gubila sie tylko w domyslach, jaka role w tym wszystkim odgrywaly szachy. Odgrywaly. Moze wlasnie na tym rzecz polega - na grze. Zaczynalo ja to nieznosnie draznic, jak wówczas, kiedy musiala siegac po lancet, zeby zdjac nieposluszny werniks. Skrzyzowala rece na karku i zamknela oczy. Gdy je po chwili otworzyla, znów ujrzala przed soba profil nieznanego rycerza zajetego rozgrywka, wyraznie skupionego, o czym swiadczyl mars na czole. Mial mila powierzchownosc, niewatpliwie musial byc czlowiekiem pociagajacym. Wygladal szlachetnie, otoczony nimbem dostojenstwa, zrecznie podkreslonym przez malarza znakomitym doborem tla. Poza tym glowa Rutgiera znajdowala sie w miejscu doskonale odpowiadajacym przecieciu linii znanych w malarstwie jako tzw. zlote ciecie. Byla to regula kompozycji malarskiej pozwalajaca uzyskac równowage miedzy poszczególnymi postaciami. Stosowali ja jako wzorzec malarze klasyczni od czasów Witruwiusza... I to odkrycie nia wstrzasnelo. Zgodnie z zasadami, gdyby van Huys chcial podczas malowania wyeksponowac postac Ferdynanda z Ostenburga - któremu bez watpienia przynalezal ów zaszczyt - usytuowalby go w punkcie zlotego ciecia, a nie po lewej stronie kompozycji. To samo dotyczy Beatrycze Burgundzkiej, która nie dosc, ze siedziala po prawej stronie, to jeszcze na drugim planie, pod oknem. Zatem logicznie rzecz biorac, glówna postacia tajemniczej partii szachów byl nie ksiaze czy ksiezna, ale RUTGIER AR. PREUX, zapewne Roger d'Arras. Ale Roger d'Arras nie zyl. Podeszla do regalu pelnego ksiazek, nie odrywajac przy tym wzroku od obrazu, patrzac nan nawet przez ramie, jakby sie obawiala, ze ktos sie tam zaraz poruszy. - Przeklety Pieter van Huys - powiedziala prawie na glos - stawia zagadki, które jeszcze piecset lat pózniej spedzaja komus sen z powiek. Wziela tom Historii sztuki Amparo Ibanez poswiecony malarstwu flamandzkiemu i zasiadla z powrotem na sofie, kladac sobie ksiazke na kolanach. Van Huys, Pieter. Brugia 1415-Gandawa 1481... Zapalila entego papierosa. ...Nie gardzac strojami, trzosem i marmurami, jakimi otaczano malarza nadwornego, van Huys jest przy tym na wskros mieszczanski, co zdradza codzienny swiat malowanych przezen scen i baczne spojrzenie, przed którym nic nie umknie. Pozostawal pod wplywem Jana van Eycka, a przede wszystkim swojego mistrza Roberta Campina, przy czym udatnie wymieszal te inspiracje, dodajac do nich swój typowo flamandzki, spokojny oglad rzeczywistosci. Poniewaz jednak ma sklonnosci do symbolizmu, w jego dzielach przeto mozna sie doszukac zwielokrotnionych znaczen (zamknieta szklana butelka i drzwi w murze jako symbole dziewictwa Maryi w Madonnie w kaplicy, gra cieni zlewajacych sie w palenisku w Rodzinie Lucasa Bremera itp.). Van Huys ujawnia swoje mistrzostwo zarówno w ostrych konturach, jakimi zakresla granice postaci i przedmiotów, jak i sm alo podejmujac najpowazniejsze wyzwania [ Pobierz całość w formacie PDF ] |