 |
 |
|
|
[ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ] ulega pogorszeniu? Opinie badaczy nie sÄ… tu zgodne. Jedni twierdzÄ…, \e poprawiÅ‚o siÄ™ tylko rozpoznawanie, \e po prostu wiÄ™ksza liczba psychiatrów i psychologów zwiÄ™ksza szansÄ™ na stawianie prawidÅ‚owej diagnozy. Mówi siÄ™ tak\e o tym, \e wzrosÅ‚y oczekiwania ludzi. DziÅ› znacznie częściej ludzie nawet w bÅ‚ahych przypadkach oczekujÄ… pomocy, ulgi. Nie chcÄ… cierpieć, nie sÄ… do cierpienia przyzwyczajeni i uznali, \e ka\dy, nawet niewielki stan niepokoju musi być eliminowany przez terapi4 specjalistycznÄ…, a tak\e przez farmakoterapiÄ™. Jakby zapomnieli, \c ból i cierpienie sÄ… immanentnym elementem ludzkiego \ycia i -w okreÅ›lonych granicach - powinny nam towarzyszyć. Zderzeniu wiÄ™c oczekiwaÅ„ i mo\liwoÅ›ci powoduje poczucie zawodu i rno\c~ wpÅ‚ywać na ksztaÅ‚towanie siÄ™ opinii o pogarszajÄ…cym siÄ™ stanic zcirz wia psychicznego. SÄ… jednak tak\e niewÄ…tpliwe dowody na faktyczne obniianiu sic; kondycji psychicznej ludzi. Do tej kategorii zjawisk z:rliur:mv wzrost liczby osób z trwaÅ‚ymi i mniej lub bardziej ewidentnymi n:~ stÄ™pstwami psychiatrycznymi. Warunki \ycia w nasrcj uywilir:uy spowodowaÅ‚y wzrost zagro\eÅ„ zdrowia, w tym - wzr ników uszkadzajÄ…cych płód. Zatrucie Å›rodowiska, praca zawodowa kobiet, nikotynizm, a w niektórych Å›rodowiskach tak\e alkoholizm i nadmierne za\ywanie leków - poza innymi przyczynami (czÄ™sto nieznanymi) - powodujÄ… wzrost liczby przypadków uszkodzenia mózgu. PostÄ™py w medycynie, utrzymywanie przy \yciu osobników niepeÅ‚nosprawnych biologicznie, wczeÅ›niactwo, przypadki urazów porodowych, encefalopatie tzw. ciÄ…\owe itp. powodujÄ…, \e w ostatnich dziesiÄ…tkach lat w naszej cywilizacji czÅ‚owiek wyeliminowaÅ‚ prawo naturalnej selekcji. Jest to być mo\e wspaniaÅ‚e osiÄ…gniÄ™cie. RatujÄ…c \ycie praktycznie prawie ka\demu nowo narodzonemu, powodujemy rozszerzenie siÄ™ grupy osób niepeÅ‚nosprawnych psychicznie. Takie dziaÅ‚ania spoÅ‚eczeÅ„stwa mogÄ… stać siÄ™ przyczynÄ… dumy - jest to wielki postÄ™p humanizmu. Ale za postÄ™p ten trzeba pÅ‚acić. Wzrasta liczba ludzi wymagajÄ…cych szczególnej troski, wykazujÄ…cych trudnoÅ›ci w adaptacji. Niestety, ratujÄ…c \ycie jednostkom niepeÅ‚nosprawnym, zaniedbano zorganizowanie dla nich wÅ‚aÅ›ciwych warunków rozwoju. Dzieci po wylewach Å›ródczaszkowych, dzieci z encefalopatiami itp. nie sÄ… otaczane wÅ‚aÅ›ciwÄ… i kwalifikowanÄ… opiekÄ…. Rodziny nie zawsze sÄ… przygotowane do ich wychowywania. Powstaje sytuacja, w której bardzo humanitarne spoÅ‚eczeÅ„stwo uratowaÅ‚o \ycie, ale nie stworzyÅ‚o niezbÄ™dnych warunków do funkcjonowania oscib uratowanych. A wiadomo, \e dzieci uszkodzone, nawet w stopniu niewielkim, jak na przykÅ‚ad dyslektycy - wymagajÄ… specjalnych warunków rozwoju i wychowania. Tych warunków siÄ™ nie stwarza. Ludzie niepeÅ‚nosprawni stawiani wobec wymogów przekraczajÄ…cych ich mo\liwoÅ›ci stajÄ… siÄ™ nieszczęśliwi lub wchodzÄ… w ostre konflikty ze spoÅ‚eczeÅ„stwem. Na stan zdrowia psychicznego wpÅ‚ywajÄ… tak\e warunki wychowania. Kryzys współczesnej rodziny, praca zawodowa kobiet, niskie (lub \adne) kwalifikacje pedagogiczne przeciÄ™tnych rodziców powodujÄ…, \e wiele dzieci i mÅ‚odzie\y ulega znerwicowaniu, a niekiedy wykazuje objawy nieprzystosowania spoÅ‚ecznego. Do tej kategorii przyczyn nale\y zaliczyć tak\e fatalny stan szkoÅ‚y - administracyjnie narzucane wymogi, zÅ‚e warunki realizacji obowiÄ…zku szkolnego, niski poziom kultury pedagogicznej nauczycieli, frustracjÄ™ tego Å›rodowiska, powszechne bÅ‚Ä™dy w zakresie higieny fizycznej i psychicznej Je\eli do tego obrazu dodamy frustracje czÅ‚owieka naszej cywilizacji, zagro\onego najpierw globalnÄ… wojnÄ… nuklearnÄ… (której grozba co prawda ostatnio nieco maleje), a w coraz wiÄ™kszym stopniu zniszczeniem ekologicznym, je\eli dodamy nasze wewnÄ™trzne i specyficzne dla naszego kraju problemy, to wydaje siÄ™, \e przyczyn pogarszania siÄ™ stanu zdrowia psychicznego jest dostatecznie du\o. MajÄ… wiÄ™c chyba racjÄ™ autorzy, którzy sugerujÄ…, \e w miejsce chorób infekcyjnych (zakaznych) pojawia siÄ™ nowe zagro\enie, a jest nim przede wszystkim stan zdrowia psychicznego. Ka\dy czlowiek ma prawo być szczęśliwy. Jest to co prawda odczucie subiektywne i być mo\e nie zawsze mo\liwe do peÅ‚nego osiÄ…gniÄ™cia, ale na pewno nale\y zrobić wszystko, by ludzi nieszczęśliwydr byÅ‚o jak najmniej. A przynajmniej jak najmniej obiektywnych przyczyn nieszczęścia i frustracji. Program poprawy stanu zdrowia psychiczncgu nic nwi.c hyć tylko zagadnieniem sÅ‚uiby zdrowia. '/.nacznic wi~cc,j nu~i.na hy oczekiwać od pedagogów, od nauczycieli i sr,kuly. l;y .jcur~k tco prpram mógÅ‚ powstać i być -. cc> wainic,jszc rc.vlimw.my, wlasnic pedagodzy i nauczyciele muszÄ… być dobrze przygotowani ilu swej pracy. Studia pedagogiczne i nauczycielskie stwarzajÄ… takie moi,liwoÅ›ci. Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania majÄ… dać tylko podstawowe wiadomoÅ›ci z zakresu biologii czÅ‚owieka i medycyny. W dalszym przebiegu studiów problematyka ta pojawi siÄ™ w psychologii, a tak\e w przedmiotach czysto pedagogicznych. Trzeba obalić mit, \e problemy zdrowia psychicznego sÄ… zagadnieniem wÄ…sko pojÄ™tej sÅ‚u\by zdrowia. 1. ZABURZENIA PSYCHICZNE Zaburzenia psychiczne, bÄ™dÄ…ce przedmiotem zainteresowania psychiatrii i częściowo psychologii, sÄ… bardzo zÅ‚o\one i trudne do diagnozowania. Tak\e podziaÅ‚y i klasyfikacje spotykane w literaturze ró\niÄ… siÄ™ od siebie dość znacznie. W przygotowaniu zawodowym pedagogów pewne niuanse i szczegółowe rozwa\ania sÄ… mulz istotne. PrzedstawiÄ™ wiÄ™c najczęściej spotykane poglÄ…dy, które rreszOt subiektywnie uznajÄ™ za zasadne. Nale\y jednak pamiÄ™tać, ic .jest to 216 ·i~ 217 tylko jedna z mo\liwych propozycji i nawet student na egzaminie ma prawo mieć poglÄ…dy inne, odbiegajÄ…ce ad sformuÅ‚owaÅ„ w podrÄ™czniku. Musi jednak wtedy umieć uzasadnić swe zdanie i powoÅ‚ać siÄ™ na odpowiedniÄ… literaturÄ™. W tym rozdziale omówiÄ™ wszystkie typy zaburzeÅ„, a wiÄ™c: - zaburzenia nerwicowe, - choroby psychosomatyczne, - zaburzenia rozwoju, - psychozy, - zaburzenia wynikajÄ…ce z organicznych uszkodzeÅ„ mózgu. Zagadnieniem nieco odmiennym, wybiegajÄ…cym poza klasycznÄ… psychiatriÄ™, sÄ… zaburzenia zachowania, zwane zaburzeniami przystosowania spoÅ‚ecznego, oraz uzale\nienia, a wiÄ™c nikotynizm, alkoholizm i toksykomania (narkomania). Ta problematyka bÄ™dzie szeroko potraktowana, bo choć stanowi przedmiot rozwa\aÅ„ psychologii, a tak\e pedagogiki spoÅ‚ecznej, powinna być szczególnie dobrze znana pedagogom. Nerwice Nerwice stanowiÄ… jeden z najwa\niejszych - iloÅ›ciowo - problemów współczesnej medycyny. Liczby, jakie podajÄ… poszczególni autorzy, sÄ… bardzo ró\ne. Wynika to przede wszystkim z przyjÄ™cia ró\nych kryteriów diagnostycznych, a tak\e z ró- inych metod badawezych. Ogólnie sÄ…dzi siÄ™, \e kilkadziesiÄ…t procent ludzi zasiÄ™gajÄ…cych porady lekarskiej to ci, którzy cierpiÄ… z powodu zaburzeÅ„ nerwicowych. Nale\y przy tym pamiÄ™tać, \e nie wszyscy nerwicowcy zwracajÄ… siÄ™ ze swymi problemami do lekarzy. W pewnych grupach ludnoÅ›ci, w tym mÅ‚odzie\y, przejÅ›ciowo zaburzenia nerwicowe sÄ… czymÅ› prawie powszechnym. Do takich grup nale\Ä… uczniowie klas maturalnych (przyczynÄ… jest lÄ™k przed maturÄ…, a mo\e jeszcze bardziej poczucie niepewnoÅ›ci z powodu staraÅ„ o miejsce na uczelni), uczniowie klas ósmych - z przyczyn analogieznych, studenci w okresie sesji [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ] |